nizjni novgorod

Ik moet terug naar Kazan, want ik had mijn reis niet goed voorbereid. (Tien foto's.)

-----------------

Het gebeurde me vorig jaar in Sint-Petersburg en nu ook in Nizjni Novgorod en (hierboven) in Samara: ik liep tegen een oefening aan voor de militaire parade van 9 mei. In Samara mochten de kinderen in de legerauto’s en op de tanks. 

Nizjni Novgorod. Hier waren geen voertuigen, maar het was net zo spannend.

Wals van de Overwinning staat er op het doek. Het was 8 mei, er waren in Samara al wat festiviteiten aan de gang en dit jongetje danste op een pittig oorlogslied. De enthousiaste man op de voorgrond had op die overwinning al een glas of wat gedronken.

-----------

Ik was op een zondag in Kazan, precies de ene dag waarop ‘s ochtends in het Tintsjoerina park de wekelijkse rommelmarkt wordt gehouden. Ik kocht er een 'kantelkalendertje', die laat je kantelen en dan valt de volgende datum in het venstertje. Aan de dag en de maand moet je draaien. Van de markt zelf is op de foto inderdaad niks te zien. Het Leninmonument werd een paar jaar geleden gerestaureerd. 
 

In het Dinamo stadion van Nizjni Novgorod was een sportdag gaande van verschillende internaten in de stad. Deze vier moedigden hun ploeggenoten aan die de 300 meter aan het lopen waren.

 

Aan het begin van de Baumanstraat in Kazan probeerde deze man wat bij te verdienen met bloemen uit eigen tuin. Ik zie nu pas die krant onder zijn arm. Dat de kou niet optrekt, natuurlijk.

 

Ook aan de Baumanstraat staat de kerk waar Fjodor Sjalapin werd gedoopt, de Epifaniekerk. De ingang zit aan de ‘achterkant’, dat wil zeggen: niet aan de straatzijde. Er kwamen af en toe wat mensen voorbij, dit jongetje was de enige die de plas verkoos als route.

---------------

Op het pleintje naast de Hemelvaartkerk aan de Ilinskistraat in Nizjni Novgorod. Of het een kruiswoordraadsel of een sudoku was, weet ik niet.

-----------------

Op 9 mei, wanneer overal in Rusland het einde van de Tweede Wereldoorlog wordt herdacht en gevierd, was ik in het dorpje Rozjdestveno, aan de Wolga. Op het dorpsplein waar de plechtigheden plaatsvonden, ging de verkoop gewoon door. 

 

Ik moet terug naar Kazan, want ik heb niet goed op lopen letten en was ook nog eens slecht voorbereid. Uit de stadsbus zag ik een kerk en een kerkhof voorbijkomen en ik dacht: laat ik daar eens een kijkje gaan nemen. Ik zwierf rond op wat deels een van de mooist vervallen en verlopen kerkhoven ter wereld moet zijn. Soms kon ik niet verder, omdat ik tegen een ondiep ravijn aanliep of omdat er bomen over het steeds smaller wordende pad lagen. Die hadden in hun val een paar grafstenen omgegooid en/of wat grafhekje geplet. Het graf hierboven stond boven aan zo’n ravijn. En nu ben ik vergeten te kijken van wie die witte kop is. Geen idee dus wie daar ligt. En terug in Nederland ontdekte ik dat Vasili Stalin - de zoon van - op dit kerkhof ligt … Die heb ik dus gemist, want wist ik veel van die begraafplaats. Ik kwam thuis nog tal van mooie foto’s tegen van allerlei stenen en monumenten, van prachtig tot bizar, maar nu was het te laat. Ik moet dus terug naar Kazan. (Ik heb nog wel een foto gemaakt van het graf van een voetballer waar ik nog nooit van gehoord had, en daar schrijf ik misschien nog eens een stukje over, maar dat is natuurlijk klein bier vergeleken bij zoon Stalin. Die op voetbalgebied trouwens nogal wat fratsen op zijn kerfstok had staan, met zijn Dinamo - want vroeg of laat komen we altijd weer uit bij voetbal.)   

Aanvulling: Nou ja zeg! Blijkt de grafsteen van Vasili Stalin er nog te staan, op die begraafplaats in Kazan, maar zijn de stoffelijke resten verdwenen … Nee, daar is niks bovennatuurlijks aan, die zijn op verzoek van zijn dochter in 2002 naar Moskou overgebracht, waar ze begraven zijn op het Trojekoerovski kerkhof, naast zijn vrouw.

Hier ziet u links de grafsteen in Kazan, waardoor ik dacht: ik moet terug naar Kazan. In de gauwigheid was mij op de foto, bij het schrijven van bovenstaand stukje, de mededeling onder aan de steen ontgaan, dat de stoffelijke resten tegenwoordig dus in Moskou een rustplaats hebben gevonden (zie de foto rechts). Enigszins curieus wel, om dan die steen te laten staan. De drang om nogmaals naar Kazan af te reizen, is nu in elk geval een stuk minder.

Ze vroeg of ik wist waar de Blokker was. Een kort fotoverslag van een paar dagen Nizjni Novgorod.

----------------

Ze vroeg of ik in de buurt een winkel met promtovary wist (zeg maar: de Blokker). Nee, die wist ik niet, want ik was pas twee dagen in Nizjny Novgorod. Rechts de Sergius van Radonezjkerk, vandaar de religieuze taferelen boven oma’s hoofd.
 

Een stad die aan een rivier ligt, heeft bij mij een streepje voor. Nizjni Novgorod ligt er aan twee: de Wolga, welbekend en veel bezongen, en de Oka, veel minder bekend. De Oka ontsnapt ook heel geniepig aan een niet aan Russische klankregels gewend oor. Russen noemen haar de Aká. Voor je dat doorhebt, zijn ze al vier zinnen verder. Boven dit vrolijke bruiloftsgezelschap ziet u nog een klein streepje van die Aká.   

En op de foto hieronder ziet u, bovenaan, ook de Wolga (spreek uit: Wolga). Dat ronde gebouw is het Strelka stadion, speciaal gebouwd voor het komende WK voetbal. Ik ben er rondom gelopen en het is een fraai bouwwerk. ‘Strelka’ betekent in het Russisch ‘pijl’ en het is ook een plek waar twee rivieren samenkomen. U weet nu welke dat hier zijn. 

----------

Ik maakte een fascinerende wandeling met een gids door de uitgebreide wijk die in de jaren dertig gebouwd werd rond de autofabriek GAZ. Aan het einde van de wandeling viel mijn oog op de naam van een karaoke-bar, en ik zei tegen de gids: momentje, ik zie een Nederlands spoortje … Van Shocking Blue om precies te zijn. Shizgara! Want Venus werd niet helemaal goed verstaan en overal in Rusland zong men: Shizgara! (in plaats van: She’s got it!). Er kwam zelfs een werkwoord van: shizgarit (uit je dak gaan.) En een karaoke-bar in Nizjni Novgorod. (Overigens was de gids niet te spreken over de lokatie van het nieuwe voetbalstadion. Nogal wat industrieel erfgoed heeft er het veld voor moeten ruimen, vertelde ze.)

------------------

De Alexander Nevski kathedraal is in elk geval blijven staan. Eerder had het niet veel gescheeld of ook die was verdwenen. Er waren plannen om er een Leninstandbeeld voor in de plaats te zetten, wat gelukkig niet is gebeurd. Er zat wel wel een opslagplaats in en het interieur had onder de heidense communisten zwaar te lijden. Zo werd de iconostase opgestookt. In 1992 werd de kathedraal teruggegeven aan de Russisch-Orthodoxe kerk. Vanwege het WK wordt de omgeving opgeknapt. (Ter oriëntatie: de fotograaf staat hier met zijn rug naar het Strelka stadion.)

---------------

DSC03320.jpg

-----------------

En toen liep ik met mijn neus in een repetitie voor de 9 mei-parade, op het plein voor het Kremlin van Nizjni Novgorod. Een jaar geleden was me dat ook al overkomen, maar toen in Sint-Petersburg. En ik ga straks naar Kazan, dus misschien gebeurt het me daar opnieuw. En op 9 mei zit ik in Samara, dus we kunnen straks misschien spreken van een soort drietrapsraket. Ik was  druk aan het fotograferen, toen er twee soldaten met een geweer op me afkwamen. Ze wilden graag foto’s van me hebben. Ik zei dat ik uit Nederland kwam en ze vroegen wat ik van de stad vond. Dat werd nog heel gezellig. Ik heb alleen hun e-mailadres niet en zij het mijne evenmin.

-----------------

En tot slot een zeer dankbare vermelding voor het kunstmuseum in het Kremlin van Nizjni Novgorod: je betaalt daar als buitenlander hetzelfde bedrag als een Rus! Ik vroeg de dame van de kassa of dat klopte en stralend zei ze: ja! Er werd wel een extra bedragje gevraagd voor als je wilde fotograferen. Dat betaalde ik grif en ik kreeg er een badge voor terug, een bedzjik, aldus de kassadame. Ik moest de neiging onderdrukken om in elke zaal eerst op de dame-op-de-stoel af te stappen, te wijzen op mijn bedzjik en te zeggen: ik mag fotograferen!

Ik kwam een schilderij tegen en herkende meteen de hand van Aleksandr Borisov, de schilder van poollandschappen die ik een jaar geleden in Archangelsk had ontdekt. Want alles hangt met alles samen. 

Mijn bedzjik